Begin november begeleidde ik een bijeenkomst met de ambassadeurs van een sociaal intranet van 14 basisscholen in Alkmaar. We bespraken hoe het gaat en de plannen voor het komende jaar. Een ambassadeur zei: “We hebben de weerstand overwonnen en kunnen nu niet meer zonder". Eigenlijk voelde ik me trots en merkte ik dat de kanteling heeft plaatsgevonden. Het is niet vanzelf gegaan. We hebben er hard aan gewerkt en de nodige hobbels overwonnen. Misschien is de belangrijkste les dat verandering gewoon tijd nodig heeft. In dit blog sta ik stil bij de succesfactoren.
Hoe konden wij als projectteam en als ambassadeurs deze verandering voor elkaar krijgen? De enthousiaste leerkrachten waren een belangrijke succesfactor. En het lef van het schoolbestuur om hierin te investeren, open te staan voor innovatie en ruimte te geven om het te laten ontwikkelen. Ik vat het graag samen in onderstaande zes punten. Houd hier rekening mee bij de introductie van een nieuw digitaal platform.
Met de introductie van een sociaal intranet vroegen we van de leerkrachten en schooldirecteuren om op een andere manier te werken en communiceren, om digitaler te gaan werken. Een natuurlijke reactie bij verandering is weerstand. Ons uitgangspunt was om vooral aandacht te geven aan degenen die wel wilden en aan de goede voorbeelden die ontstonden. Want wat je aandacht geeft groeit.
We hebben verschillende meningen onderdeel van het projectteam laten zijn. De schooldirecteur die verantwoordelijk werd voor het project was namelijk iemand met de nodige reserves. Niet zo digitaal en nog niet zo overtuigd van het nut. Dit zagen we wel als een kans. Als hij enthousiast werd dan was dat ons eerste succes waarop we op konden voortbouwen. En dat heeft gewerkt. Hij werd een ware ambassadeur. We hebben voorbeelden laten zien van hoe andere organisaties het deden. We vertaalden dit naar de scholen. We inventariseerden bestaande uitdagingen en droegen oplossingen aan binnen het sociaal intranet. We gaven 1-1 aandacht via knoppentraining en gesprekken over het dagelijkse werk. Ook zag hij het enthousiasme van andere leden uit het projectteam.
“De schooldirecteur die verantwoordelijk werd voor het project had de nodige reserves. Dit zagen we wel als een kans. Hij werd uiteindelijk een ware ambassadeur."
Continue de voelsprieten openhouden en luisteren hielp ons. De eerste reactie klonk ongeveer zo: alweer iets nieuws, ik heb het al zo druk, dit is echt geen prioriteit, van mij hoeft het niet, ik zie geen noodzaak, bijna niemand om mij heen doet het, hoge werkdruk, ik vind het eng, ik kan het niet, het gaat al goed zonder. Het luisteren leverde begrip op en hielp om interventies te bedenken.
In het begin kozen we voor de strategie om enthousiastelingen een account te geven. Dus alleen mensen die echt wilden, verkenden en profiteerden van de mogelijkheden. Na ongeveer een half jaar prikten we een datum waarop iedereen een account kreeg. Hiermee begon het echte werk want hoe kregen we de meerderheid mee? En wat doe je met achterblijvers? Lees hiervoor ook het blog van Huib Koeleman Van kopgroep naar peloton, hoe betrek je de late-majority?
Na langere tijd heeft het platform een duidelijke interne communicatiefunctie gekregen. Er is een duidelijke verschuiving gaande van nice-to-have naar need-to-know. Leuk is het gelukkig nog steeds, maar zoals een ambassadeur zei: “als je nu niet regelmatig op het intranet kijkt dan zit je in het teamoverleg met je mond vol tanden".
“Als je nu niet regelmatig op het intranet kijkt dan zit je in het teamoverleg met je mond vol tanden." Een ambassadeur van het sociaal intranet bij 14 basisscholen in Alkmaar.
Als je nadenkt over wat de verandering eigenlijk betekent in concreet gedrag kom je ook dichterbij de oplossing. Denk na over op welk moment het gedrag moet plaatsvinden, wie erbij betrokken zijn en begrijp de bestaande olifantenpaadjes die mensen al jaren bewandelen. Gewenst gedrag bij het sociaal intranet is bijvoorbeeld een vraag (durven) stellen aan alle collega’s binnen de organisatie op het digitale platform, regelmatig de nieuwsberichten lezen, voordat je een e-mail verstuurt nadenken of het niet beter op het intranet past en daar een bericht in een groep plaatsen, van je papieren agenda naar een digitale agenda gaan, online samenwerken met een projectteam, externen uitnodigen in een groep en daarmee samenwerken.
Ik heb veel gesprekken met schooldirecteuren en teamleiders gehad over hoe ze de interne communicatie deden. Vaak via e-mail. Ik kon met concrete voorbeelden laten zien hoe dat op het sociaal intranet makkelijker en efficiënter kon. Zo was het niet een nieuw extra ding, maar een vervanging van een andere manier. De teamleiders en directie meenemen heeft geholpen. Het sociaal intranet is voor veel schoolteams nu het intern communicatiemiddel geworden.
Zijn we nu klaar? Nee, het blijft een proces van leren om samen het beste uit elkaar en het sociaal intranet te halen. Het is volhouden en blijven herhalen. Laten de goede voorbeelden de rest inspireren, zodat het straks voor iedereen een normale manier van werken is geworden.
Zelf de voordelen van intranet ontdekken? Bekijk gratis de tour, en ontdek het geheim van sociaal intranet.